Oermenselijk

De Meerziekte Een nieuw boek

Duurzaamheid in de genen? (1)

Het tweede leven van een boekenwurm

Bieden onze genen eigenlijk wel enige kans op duurzaamheid of zijn we van nature onverbeterlijke verkwisters die hun eigen nest vervuilen? Die vraag zult u zichzelf waarschijnlijk nooit gesteld hebben.

Sinds een jaar of vijf heb ik mijn beroep als milieuadviseur vaarwel gezegd en me als gepensioneerde volledig gestort op iets dat ik altijd al had willen doen. Ik dook in de wetenschap over de evolutie van de mens en bestudeerde de nieuwste inzichten over ons gedrag. Ik dook in de bijna oneindige hoeveelheid literatuur die sinds de openbaringen over De Naakte Aap door Desmond Morris via het grote Walhalla van het Internet beschikbaar is.

Toen ik besmet was door het virus om alles door de bril van een gedragsbioloog te bekijken, werden zelfs de meest onuitstaanbare mensen uitermate boeiend. Na ruim drie jaar studeren lag er een verslag van mijn wandeling langs de wetenschap. Het werd een boek “Oermenselijk” over de wortels van ons gedrag. Tijdens het Darwinjaar en de kredietcrisis greep ik de actualiteit aan om voor Rotary clubs en dergelijke een lezing te houden, waarbij ik via de evolutiepsychologie een brug sloeg tussen Darwin en de kredietcrisis. Net als Al Gore, maar dan veel goedkoper trok ik door het land met een Powerpoint-presentatie. Met een paar plaatjes liet ik in één minuut zien hoe de economie in elkaar zit en hoe de afhankelijkheid van economische groei samenhangt met erfelijk aangelegde gedragspatronen.

Na meer dan tien keer begon het echter weer te kriebelen. Eén schema voor de hele wereldeconomie was te weinig en ik dook weer in de boeken op zoek naar meer inzicht in dit vakgebied waar iedere dag de kranten vol van staan. Zo is het gekomen dat ik niet alleen achter onze hyperconsumptie en massaproductie maar ook achter duurzaamheid of juist het gebrek daaraan erfelijke gedragspatronen zie zitten. Noem het een tik, maar het is erg leuk en er ligt weer een boek. Dit keer over onze “Meerziekte”. Het is een poging om aan de hand van onze evolutionaire ontwikkeling antwoorden te vinden op de vragen hoe we het in godsnaam toch zover hebben kunnen laten komen en hoe het met ons zal aflopen als we zo doorgaan. Daar wordt je niet vrolijk van. Gelukkig kwam ik ook tot de conclusie dat behalve de oorzaak ook de oplossing in ons biologische erfgoed besloten ligt.  Zo ontstond, althans bij mij, een duidelijk beeld over de koers die we met ons ruimteschip aarde moeten inslaan.