3
nov
2012
Looking backward update
Met veel moeite heb ik me door het boek “The number that killed us” (John Wiley & Sons, 2012) van Pablo Triana gewerkt. Deze professor aan de business school in Barcelona claimt dat de hele wereldwijde economische recessie van VS hypotheekcrisis tot Eurocrisis, is te wijten aan oneigenlijk gebruik van risicomodellen in de financiële sector, die hij samenvat onder de naam VaR (Value at Risk). Hij legt breedvoerig uit hoe en waarom de hele financiële wereld iets over het hoofd zag wat iedereen al weet, namelijk dat ervaringen uit het verleden geen garantie zijn voor de toekomst. Het is zelfs erger dan dat. Gebruik van gesofisticeerde statistiek om de ervaring uit het verleden mathematisch te beschrijven in kansberekeningen voor de toekomst heeft de gehele financiële wereld verblind en op het verkeerde been gezet. Daardoor zijn enorme financiële risico’s onderschat, konden de kapitaalreserves van banken veel te laag worden en zijn producten verkocht onder een triple A status, die in werkelijkheid waardeloos waren. De vraag is of het een ongeluk was, of dat men er collectief is ingestonken uit onnozelheid en bedwelmd was door het wetenschappelijke aureool van de risicomodellen, of dat er sprake is van moedwillige misleiding. Die vraag wordt niet echt beantwoord, maar duidelijk is wel dat men waarschuwingen vooraf willens en wetens in de wind heeft geslagen en dat vele handelaren en risk managers er een gigantisch financieel voordeel aan hebben overgehouden.
Omdat Pablo Triana zelf één van die personen was die vooraf hebben gewaarschuwd, is een gevoel van verontwaardiging en frustratie in zijn stijl duidelijk te merken. Wellicht is dat ook de reden dat hij geen enkele andere boosdoener meer ziet dan VaR. Daarmee is de analyse van de grootste economische crisis sinds 1930 echter veel te simpel.
In 2012 terugkijkend naar de ineenstorting van het economische systeem zoals Edward Bellamy in zijn bestseller Looking backward in 1888 al deed, zien we een veel meer complexe kettingreactie. Lees verder »
27
nov
2011
Negen miljard mensen op tien aardbollen?
De toekomst voorspellen door in een glazen bol te kijken, is geen kunst. Maar als je geen betere kennis en middelen bezit, moet je toch wat. Als dat gebeurt vanuit een sombere gemoedstoestand zoals in het boek Openbaringen van het Nieuwe Testament, komen we uit op een soort Apocalyps. Tegenwoordig geloven we niet meer in visioenen. We hechten meer waarde aan voorspellingen op grond van modellen en rekensommen. Lees verder »
23
nov
2011
Krimp
Na de Euro, dreigt nu Europa zelf in gevaar te komen. Althans zo willen politici en journalisten ons doen geloven. Het schijnt dat er opeens geen economische groei meer is en dat dit zo ongeveer het allerergste is wat ons kan overkomen. De oorzaak lijkt te zijn dat in steeds meer lidstaten de staatsschulden te hoog zijn opgelopen. Het duo Rutte/De Jager werpt zich op als wereldverbeteraars en pendelt heen en weer naar Brussel om te komen tot een Europees commissielid die strenge straf kan uitdelen aan landen die te veel staatsschuld laten ontstaan. Ze wijzen met de vinger op Griekenland en Italië als stoute landen. De beeldvorming is zo sterk dat je zou denken dat het waar is. Toch wijkt het beeld op minstens drie fundamentele punten af van de werkelijkheid. Lees verder »
9
nov
2011
Waarom het kapitalisme wankelt?
De actievoerders van de occupy beweging mogen wat ongestructureerd overkomen, maar hun kritiek is meer dan een klassiek protest van de onderklasse. De metafoor 99% -1 % duidt op de trend dat een kleine minderheid steeds rijker wordt. Eigenlijk bestond dat grote verschil al in het feodale en in het koloniale tijdperk en zette zich zelfs voort onder het communistische systeem. De nivellering tijdens een periode van sociale democratie was van tijdelijke aard en is intussen overgegaan in hernieuwde groei van de ongelijkheid doordat de wereld volledig wordt overvleugeld door het mondiale financiële kapitalisme. Lees verder »
30
dec
2010
De Meerziekte Een nieuw boek
Duurzaamheid in de genen? (1)
Het tweede leven van een boekenwurm
Bieden onze genen eigenlijk wel enige kans op duurzaamheid of zijn we van nature onverbeterlijke verkwisters die hun eigen nest vervuilen? Die vraag zult u zichzelf waarschijnlijk nooit gesteld hebben. Lees verder »